Monumenten en beschermd stadsgezicht

In Arnhem zijn zo'n 580 objecten aangewezen als rijksmonument. De gemeentelijke lijst van beschermde monumenten bestaat uit ruim 850 objecten.

Wilt u weten welke objecten in Arnhem beschermd zijn als rijks- of gemeentelijk monument? Of wilt u weten of iets binnen een beschermd stadsgezicht ligt?

Wat is een beschermd monument?

Bij monumenten wordt vaak gedacht aan bijzondere gebouwen. Maar ook bruggen, begraafplaatsen, hekwerken en andere objecten kunnen een beschermd monument zijn. Binnen monumenten kan een onderscheid gemaakt worden tussen 2 soorten objecten: rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten.

Een rijksmonument is van nationaal belang, vanwege de schoonheid, betekenis voor de wetenschap of de cultuurhistorische waarde. Een rijksmonument moet minimaal 50 jaar oud zijn. De bescherming van rijksmonumenten is geregeld in de Erfgoedwet. Voorbeelden van rijksmonumenten in Arnhem zijn het Luxortheater, de Eusebiuskerk en kasteel Zijpendaal.

Een gemeentelijk monument heeft cultuurhistorische, architectuurhistorische of stedenbouwkundige waarde op plaatselijk niveau. De bescherming van gemeentelijke monumenten is geregeld in de gemeentelijke erfgoedverordening. Voor gemeentelijke monumenten geldt de leeftijdsgrens van 50 jaar niet. Voorbeelden van gemeentelijke monumenten in Arnhem zijn Musis Sacrum, het Notarishuis aan de Bakkerstraat en het voormalige Fina-benzinetankstation aan de Apeldoornseweg.

Eigenaar monument

Iemand die in een monument woont of een bedrijf in een monument heeft gevestigd, heeft iets bijzonders onder zijn hoede. Een monument is een pand met een bijzondere status. Daaraan zijn zowel rechten als plichten verbonden. Rechten zijn het genieten van een bijzondere woonomgeving en de mogelijkheden van belastingaftrek op onderhoudskosten voor rijksmonumenten. U heeft als plicht het monument in stand te houden en om er zorgvuldig mee om te gaan.

Werkzaamheden monumentaal pand

Een monument mag je niet zomaar verbouwen, restaureren of slopen. Raadpleeg altijd vooraf de gemeente. Voor alle bouwkundige wijzigingen aan een monument heeft u een vergunning nodig. Dit geldt ook als u alleen de kleur verandert.
Zie ook de veel gestelde vragen. Daarnaast geven we als gemeente graag advies over alle zaken rond onderhoud, restauratie en het ontwikkelen van een verbouwplan.

Erfgoedverordening

In de gemeentelijke erfgoedverordening wordt onder andere de aanwijzing en bescherming van gemeentelijke monumenten geregeld. De verordening heeft zowel betrekking op gebouwen en objecten als op stads- en dorpsgezichten en archeologische monumenten.

Meer informatie

Heeft u vragen over erfgoed in Arnhem? U kunt deze stellen via erfgoed@arnhem.nl.