Vondst van de maand

In het archeologisch depot van de gemeente ligt een schat aan vondsten uit de Arnhemse bodem opgeslagen. We willen mensen graag laten zien wat we allemaal in huis hebben. Daarom tonen we maandelijks een bijzondere vondst uit het depot en vertellen het verhaal dat hierover bekend is. Na deze publicatie is de vondst van de maand 1 maand zichtbaar in het Erfgoedcentrum Rozet.

Deze maand: harnasonderdeel uit de late 14e of vroege 15e eeuw

Bij een archeologisch onderzoek in de Schuytgraaf in 2000 is bij de Hamse Boomgaard een onderdeel van een harnas gevonden. Het komt uit de gedempte gracht van een voormalig versterkt huis. Het was waarschijnlijk een adellijke woning. Kortgeleden is het onderdeel in het archeologiedepot bestudeerd door materiaalspecialist P. Kalkman, die bezig is met een groot onderzoek naar harnassen. Hij stelt dat dit een uniek stuk is waarvan in Nederland geen directe parallellen uit archeologische of museale collecties bekend zijn. Op basis van de huidige gegevens komt de vondst uit de periode tussen 1380 en 1410. Het kan regionaal geproduceerd zijn, maar er is helaas geen merkteken van de maker aanwezig. In de Eusebiuskerk is een prachtige grafzerk van harnasmaker Jan van Calis aanwezig. Hij overleed in 1543 lang na de fabricage van dit object.

Knie- of elleboogbescherming

Het onderdeel bestaat uit 4 ijzeren platen die met klinknagels aan elkaar verbonden waren. Bij het buigen van een gewricht bleven de lamellen gesloten zodat de drager beschermd was. Aan de binnenzijde hebben leren riempjes gezeten, die zorgden dat het als een 2e huid strak om de gewatteerde onderkleding gedragen kon worden. Het grootste bolle deel (de cuppa) is voorzien van randen die bij een aanval moesten voorkomen dat een vijandelijk wapen doorschoot naar onbeschermde lichaamsdelen. De hoeveelheid klinknagels duidt erop dat de cuppa met leer of textiel overtrokken is geweest. Er is een lijnvormige oude beschadiging op het harnasonderdeel aanwezig. Misschien is dit het gevolg van een aanval met een zwaard of speer geweest. Het kan de aanleiding zijn waarom het verloren is gegaan.  

Meer informatie

Wilt u meer weten over het archeologiedepot, het werk van de medewerkers of wilt u iets weten over een voorwerp dat u heeft gevonden? Neem dan contact op met archeoloog en depotbeheerder van de gemeente Arnhem, Leo Smole, via telefoonnummer 026-3773650 of via e-mailadres leo.smole@arnhem.nl. Ook vindt u meer informatie op de pagina archeologiedepot Arnhem. U vindt het Archeologisch Depot in het gebouw van Museum Arnhem aan de Utrechtseweg 87 in Arnhem.