Veel gestelde vragen beschermde stadsgezichten
Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen over het beschermd stadsgezicht.
Wat is een beschermd stadsgezicht?
Een beschermd stadsgezicht is een gebied met een bijzonder historisch karakter. De Monumentenwet van 1988 (artikel 35) omschrijft gezichten als "groepen van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde (…)". Denk hierbij aan de bebouwing, maar ook aan straten, pleinen, bruggen en het groen die het karakter van het gebied bepalen. Zowel de gemeente als het rijk kan een waardevol gebied aanwijzen als beschermd stads- en dorpsgezicht. In een beschermd gezicht kunnen monumentale panden staan, maar het is niet zo dat elk pand in dat gebied beschermd is als monument.
Wat zijn de voordelen van een beschermd gezicht?
De aanwijzing als beschermd gezicht is een erkenning van het bijzondere historische karakter van het gebied. De bedoeling van de aanwijzing is de historische karakteristieken te behouden en nadrukkelijk een plek te geven in ruimtelijke ontwikkelingen. Dit gebeurt door middel van een bestemmingsplan, dat speciaal voor het gebied wordt opgesteld. Het (beschermende) bestemmingsplan biedt een bepaalde mate van rechtszekerheid.
Recente onderzoeken wijzen uit dat de aanwijzing als beschermd gezicht leidt tot een waardevermeerdering van de panden in het gebied. Vaak wordt meer geïnvesteerd in de ruimtelijke kwaliteit van gebouwen en omgeving.
Ik heb een pand in een beschermd stadsgezicht. Wat voor consequenties heeft het voor mij als eigenaar?
Wanneer u gaat bouwen, verbouwen of slopen, heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. Binnen een beschermd stadsgezicht is voor het slopen van een bouwwerk en andere grote ingrepen die zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte altijd een omgevingsvergunning nodig. Bepaalde ingrepen of bouwwerken zijn echter vergunningvrij, ook in een beschermd stadsgezicht. Zo hoeft u voor bepaalde bouwwerken die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte geen omgevingsvergunning aan te vragen. Hetzelfde geldt voor inpandige veranderingen of gewoon onderhoud, zoals schilderwerk. De bruine keukenkastjes en dito tegeltjes uit de jaren 70 mag u zonder vergunning vervangen. Ook het vervangen van slechte dakpannen is vergunningvrij. Maar het hele pannendak vernieuwen mag weer niet.
U controleert of u een omgevingsvergunning nodig hebt via de vergunningcheck van het Omgevingsloket. U kunt ook contact opnemen met de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA).
Het kan zijn dat uw pand niet alleen binnen het beschermde stadsgezicht valt, maar ook nog eens beschermd is als een rijks- of gemeentelijk monument. Dan gelden er andere voorwaarden. Bij wijziging van het pand is een omgevingsvergunning nodig.
Zijn er subsidiemogelijkheden voor beschermde gezichten?
Er zijn geen subsidieregelingen voor beschermde stads- en dorpsgezichten.
Wat gebeurt er als het beschermende bestemmingsplan nog niet klaar is?
De gemeente krijgt van het Rijk na de aanwijzing 3 jaar de tijd om een beschermend bestemmingsplan op te stellen. Elke aanvraag wordt getoetst aan het bestemmingsplan. In de periode dat er nog geen goedgekeurd bestemmingsplan ligt, moet de aanvraag om een omgevingsvergunning door de gemeente aangehouden worden. De gevraagde vergunning kan alleen worden verleend als er een ontwerp bestemmingsplan ligt en de Provincie een 'verklaring van geen bezwaar' afgeeft.
Wat betekent een beschermd gezicht voor nieuwe ontwikkelingen in de wijk?
De bedoeling van de aanwijzing is de historische karakteristieken van een gebied te behouden en nadrukkelijk een plaats te geven in toekomstige ontwikkelingen. Het niet de bedoeling om de bestaande situatie te bevriezen of elke verandering tegen te houden. Kijk maar bijvoorbeeld naar de historische binnenstad: terwijl historische structuren in tact blijven, worden nieuwe gebouwen daaraan toegevoegd en vinden veranderingen in het gebruik plaats die passen binnen het historisch gegroeide karakter.
Welke gebieden in Arnhem zijn beschermd gezicht?
In Arnhem kennen we zowel rijksbeschermde stadsgezichten als gemeentelijke stadsgezichten. Rijksbeschermde gezichten: Geitenkamp, de Mussenberg, de Patrimoniumbuurt-Vogelwijk, Sonsbeekkwartier-noord, Spijkerkwartier-Boulevardkwartier en de Van Verschuerwijk. Het gebied Sonsbeekpark en omgeving (Burgemeesterswijk en Transvaalbuurt) is per 13 november 2013 aangewezen als rijksbeschermd gezicht.
Gemeentelijke beschermde gezichten: oude historische binnenstad (inclusief de Singels) en Rosendaalsestraat-Hoflaan.
